Een aantal maanden weg van huis, weg van je thuis, van vrienden en vriendinnen en familie, om te studeren in een vreemde stad... Wat betekent dat nu eigenlijk? Nou ja, ik weet het eigenlijk niet. Maar gedurende mijn vier en een halve maand te Praag zal ik jullie – Antwerpse thuisblijvers – verslag uitbrengen van mijn belevenissen.
Wat is Erasmus gedurende de eerste maand? Om te beginnen – al is het onduidelijk waar te beginnen – is het een zoektocht doorheen een nieuwe stad, op zoek naar de universiteit, naar je vakkenpakket, naar je lotgenoten, naar lekker eten, naar een wasserette... De eerste weken worden eigenlijk voornamelijk bepaald door een alomvattende bureaucratie. Je merkt nu maar al te duidelijk dat je eigenlijk – maar niet feitelijk – enkel op papier leeft. Wat je hier en nu doet maakt eigenlijk niet uit, het belangrijkste is dat het op papier staat. Het doet me denken aan het welbekende kinderverhaal van Annie M.G. Schmidt: Otje. Otje en haar papa, Tos, hadden geen papieren en konden daardoor nergens wonen en waren altijd opnieuw op zoek naar een plek om te leven en te werken. Otjes vriendjes – de vogels – bedachten een oplossing, o zo mooi, en zochten alle papiertjes bij elkaar en brachten ze naar Otje en Tos... Ach, was het inderdaad maar zo simpel. Leve de bureaucratie!
Verder kijk je gedurende de eerste weken met een zekere blik naar alles, een blik die zoekt naar stereotypen, naar opvallende verschillen – om die dan charmant te vinden. Zo wordt er onder de Erasmusstudenten gepraat over de Tsjechen die steeds op stap zijn met een trekkersrugzak. Over de honden die steevast gemuilkorfd aan de lijn rondlopen – waarschijnlijk een restant van het communisme – en dat er 's ochtends vroeg braadworsten en hotdogs gegeten worden. De Tsjechische keuken is voorts ook enorm vettig en vlezig (niets voor vegetariërs dus) en ze drinken hier hun koffie meestal op Turkse wijze drinken. Er wordt hier niet gegeten op de tram (omwille van de beleefdheid of omwille van het gevaar je eten in de lucht te gooien bij het bruuske stoppen van de tram, ik weet het niet) en je staat in de tram of metro zonder uitzondering je plaats af aan oudere mensen (gaan zitten is toegeven dat je slecht te been bent). Er zitten geen sloten op de openbare toiletten (de beleefdheidsregel van het kloppen dragen ze hier eveneens hoog in het vaandel)en we merkten ook al dat het Oost-Europese volkje niet vriendelijk is (zeker de vrouwen niet), dat het belangrijkste woord in de ongelooflijk moeilijke Tsjechische taal ‘nazdravie!' (schol!) is, en dat het eerste woord dat je leert přišti zastávka (volgende halte) is. Nog meer? U vroeg erom... Zeer opvallend is, dat ze hier geen fietsen kennen. Fietsen is gewoonweg uit den boze – en niet omdat je bergop moet fietsen, maar omdat ze gewoonweg geen fietsen verkopen, nergens fietsenstallingen hebben noch fietspaden. De meeste mensen hebben wel twee auto's, en dat in een stad!
Dan nog iets over de Praagse winkels: ze blijven urenlang open, minstens tot 20.00u, ook op zondagen. Zo blijft Carrefour – zowat de enige winkel waar je terecht kan voor een iets ruimer assortiment groeten en fruit – open tot 24.00u, zeven op zeven, waarbij hardcore techno laat in de avond je winkelen begeleidt, waarschijnlijk om de oververmoeide werknemers wat op te peppen. Typerend is hier natuurlijk ook de Tsjechische munt: de kroon. Hoewel Tsjechië sinds kort deel uitmaakt van de Europese Unie, is er op veel vlakken nog te merken dat ze in praktijk zo ver nog niet zijn: het vervoer is bijna gratis, voor drie euro heb je je buikje rond gegeten, voor tien eurocent verstuur je een brief naar België, studeren is hier gratis (mits ingangsexamen), etcetera.
Gedurende de eerste maand in een vreemde stad is die vreemde stad eigenlijk vooral een vreemde stad, een stad die je beoordeelt naar al haar excentriciteiten, met alle extremen en stereotypen. Het is stad waarin je je weg zoekt en vindt, en waarin je je samen met zeshonderd andere Erasmusstudenten begint thuis te voelen. Ik weet nu – reeds na één maand – dat een semester te kort zal zijn. Maar ik houd u op de hoogte, Praag is niet de andere kant van de wereld.