Dat gender hoog op de politieke agenda staat verwondert nog bijna niemand. De voorbije weken bulkte onder andere De Standaard van aan seksime gerelateerde artikels en enquêtes, en werd de genderverdeling in het parlement weer aangesneden. De diversiteitsproblematiek die nog steeds op de arbeidsmarkt speelt, is er daarbij niet minder op geworden. Dat is ook de Vlaamse universiteiten niet ontgaan. Een voorstel voor een nieuwe masteropleiding werd ingediend om binnenkort studenten een gender- en diversiteitsbewustzijn bij te brengen dat op alle vlakken op de arbeidsmarkt nuttig is. Bij dwars vonden we dit interessant en vroegen we even rond wat die opleiding juist is, waarom ze nu (pas) wordt ingevoerd en hoe het voorstel momenteel ontvangen wordt.
Ik weet wat u denkt. U denkt: "Weer een nieuwe masteropleiding! Komen we met die Veiligheidswetenschappen van dwars 74 niet toe?" Maar dan vergeet u het heterogene karakter van onze dynamische maatschappij, waarin gender- en diversiteitstudies meer dan ooit actueel en nodig zijn. En trouwens, de master zit fijn in elkaar. België is nu bijna het enige land in Europa dat nog geen academisch ondersteund en goed uitgewerkt beleid heeft voor deze gebieden. Enter Joëlle Milquet. De minister van Binnenlandse Zaken en Gelijke Kansen vond dat het tijd was om een haalbaarheidsstudie over een masteropleiding in Gender en Diversiteit uit te voeren. Hoewel het aanvankelijk de bedoeling was om de opleiding over heel België te spreiden, leerde men snel dat een nationale samenwerking te ambitieus was.
De flexibele stam
Dit is het resultaat: het voorstel voor de nieuwe opleiding werd goedgekeurd. Vanaf het academiejaar 2014-2015 zal de Universiteit Antwerpen een interuniversitaire masteropleiding in Gender en Diversiteit aanbieden. Deze Vlaamse masteropleiding wordt aangeboden door drie hoofduniversiteiten (de Universiteit Gent, de Vrije Universiteit Brussel en de Katholieke Universiteit Leuven) en twee partneruniversiteiten (de Universiteit Antwerpen en de Universiteit Hasselt). De drie hoofdinstellingen zullen een hele nieuwe, officieel erkende masteropleiding met nieuwe vakken en daarvoor speciaal aangestelde docenten aanbieden. De partneruniversiteiten spelen ook mee, maar op kleinere schaal: ze bieden geen geheel nieuwe vakken aan.
De structuur van de opleiding valt uiteen in vier grote delen: vijftien studiepunten voor een ‘vaste stam’ van drie vakken die per hoofdinstelling verschillen, minstens vijftien studiepunten voor een ‘flexibele stam’ van drie keuzevakken die je aan eender welke (of alle) van de vijf universiteiten kan volgen, vijftien studiepunten voor de thesis en vijf à tien studiepunten voor een stage (afhankelijk van het soort stage dat u kiest: observatie vs. participatie). De Universiteit Antwerpen schemert door in de flexibele stam en biedt zes vakken aan (hoewel er over het literaire vak nog discussies zijn).
Struikelpunten
Tot zover lijkt alles in kannen en kruiken, maar toch blijken er nog enkele heikele punten aan het voorstel. Zo zijn er nog vragen over welke universiteit de inschrijvingen zou regelen, en natuurlijk is er nood aan een uniforme regeling die betrekking heeft tot de beoordeling van de studenten. Daarenboven komt nog het mobiele karakter van de opleiding. Het valt een beetje te bekijken of de student geneigd is om op nomadische wijze een studie voort te zetten. Hierop heeft Henk de Smaele een fijn antwoord klaar: “Laten we niet uit het oog verliezen dat een masteropleiding die zo opengetrokken wordt over heel Vlaanderen, waarvan de Universiteit Antwerpen een deel kan en mag uitmaken, iets heel positiefs is, niettemin in het kader van gender en diversiteit. Van elke instelling krijg je kwaliteitsvakken door kwaliteitsonderzoekers voorgeschoteld”. We gaan akkoord: het zou jammer zijn dat geografische locatie in een relatief klein gebied de studiekeuze van de student zou beïnvloeden. Dat druist eigenlijk in tegen de bedoeling van de masteropleiding. Er zijn, horen we later bij dwars, ook plannen om ‘tele-classing’ aan te bieden, een soort digitale videoles. Spannend, zeker omdat internetverbindingen en technologische snufjes het al eens af durven laten weten.
Ook opmerkelijk aan de opleiding is dat ze aan elke universiteit in een andere faculteit thuishoort. Dit heeft ongetwijfeld met het van nature interdisciplinaire karakter van Gender Studies te maken. In Gent en Brussel hoort ze bij Letterkunde, in Antwerpen bij Politieke en Sociale Wetenschappen en in Hasselt bij de Bedrijfseconomische Wetenschappen. In Leuven hebben ze het beestje nog geen naam gegeven. Professor de Smaele geeft me nog enkele woorden mee: “Dit is een soort van nieuw begin. Genderstudies heeft een complexe geschiedenis, ook binnenin de Universiteit Antwerpen. Eens de procedure voor deze interuniversitaire opleiding uniform is over Vlaanderen, kan het enkel maar een springplank zijn voor meer succesvolle en progressieve communicatie in onze samenleving”.
|
Onder voorbehoud zijn dit de vakken die u aan de Universiteit Antwerpen kan opnemen:
|