Sommige studenten kiezen ervoor om na het behalen van een masterdiploma onze geliefde universiteit nog niet meteen te verlaten. Je vindt deze doctoraatstudenten in labo’s en bibliotheken waar ze noest werken aan hun onderzoek of in kantoortjes waar ze op dit moment misschien wel jouw paper verbeteren. Zeven doctorandi vertellen dwars over hun grootste passie.
Wat is doctoreren?
Het diploma van doctor is de hoogste academische graad die je aan een Vlaamse universiteit kan behalen. Je behaalt het door origineel, wetenschappelijk onderzoek te doen. Vaak wordt dit onderzoek gecombineerd met onderwijstaken, maar niet altijd. Het eindresultaat schrijf je neer in een proefschrift (ook wel doctoraatsthesis genoemd) en moet je voor een jury verdedigen. Doe je dit succesvol, dan mag je jezelf doctor noemen.
Hoe vraag je een toelating aan?
Stap 1: Zoek een onderwerp en een promotor
Samen met je promotor zal je een onderwerp kiezen. Kies een promotor en een onderwerp uit waar je je goed bij voelt. Je moet immers zeker drie jaar samenwerken.
Stap 2: Zoek financiering
Bespreek met je mogelijke promotor de beschikbare assistentschappen en beursmogelijkheden. Veel doctorandi worden gesteund door het FWO (Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek) of het IWT (Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie). Wees je ervan bewust dat instellingen steeds vaker verwachten dat je onderzoek een zekere economische finaliteit heeft. Vaak duren de aanvraagprocedures voor een beurs enkele maanden. Begin er dus op tijd aan.
Stap 3: Contacteer de Studentenadministratie
Bezorg een aanvraagformulier voor de start van een doctoraat aan de Studentenadministratie.
Doctoraatsopleiding?
Aan de Universiteit Antwerpen ben je ook verplicht om naast je onderzoek een doctoraatsopleiding te volbrengen. Deze opleiding bereidt je voor op een (onderzoeks)carrière binnen én buiten de universiteit. Dit is geen extra, losstaande opleiding maar een individueel traject van workshops, evenementen en cursussen die bij jouw project passen. Meer info op de site van de Antwerp Doctoral School: www.ua.ac.be/ads
Sara Bastiaensens
Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen, Departement Communicatiewetenschappen
Ik ben nog maar in februari begonnen met mijn doctoraat dus tot nu toe zijn mijn dagen vooral gevuld met literatuurstudie. Ik kies zelf mijn uren en soms werk ik ook thuis. Dat is een ongelooflijke vrijheid.
Het project waarin ik doctoreer heet Friendly ATTAC. Dat is een samenwerking tussen verschillende universiteiten en hogescholen met als doel cyberpesten tegen te gaan. Wij willen een online toepassing voor jongeren ontwerpen. MIOS, de onderzoeksgroep van de UA, probeert te achterhalen welke determinanten de daders, slachtoffers en bijstaanders van cyberpesten beïnvloeden. Zo kunnen we bepalen waar we op moeten inspelen.
Pim Verhulst
Faculteit Letteren en Wijsbegeerte, Departement Letterkunde
Ik onderzoek hoe de radiotoneelstukken van Samuel Beckett gemaakt zijn. De focus ligt op de relatie tussen woord en muziek omdat dit ook in zijn stukken gethematiseerd wordt. Daarnaast ben ik assistent voor enkele vakken Engelse Letterkunde. Het lesgeven blijft nogal beperkt. Ik moet vooral heel veel papers verbeteren ... Heel veel. (lacht)
Het zwakke punt van een doctoraat in de kunsten is dat je altijd kan blijven doordenken. Maar het moet natuurlijk ergens eindigen om op tijd klaar te zijn. Op een bepaald moment moet je zeggen: hier houdt het op. Daarnaast is het een uitdaging om je onderzoek te verantwoorden naar de buitenwereld én naar jezelf toe. Dat moet nu meer dan vroeger gebeuren, wat een goede zaak is. Je moet voor jezelf gaan zoeken naar een soort ‘hoger doel’ om te kunnen rechtvaardigen waarom je onderzoeksgeld krijgt dat eventueel ook voor andere dingen zou gebruikt kunnen worden.
Kande Kazadi
Faculteit Toegepaste Economische Wetenschappen, Departement Marketing
Het is niet zo courant om te doctoreren in TEW omdat het niet altijd evenveel bijdraagt tot je carrière. Voor mij is het wél interessant omdat ik bijna dagelijks in contact kom met verschillende nationale en internationale bedrijven, beroepsverenigingen enzovoort. Ik bestudeer namelijk de samenwerking tussen ondernemingen en ongewone externe partners die als doel hebben iets nieuws op de markt te brengen. Concreet: een farmaceutisch bedrijf gaat samenwerken met een gamingbedrijf om een spel te ontwikkelen om bepaalde ziektes beter te kunnen bestrijden. Ik onderzoek welke managementcapaciteiten je nodig hebt om die integratie te maken.
Ik kom ook ongelofelijk goed overeen met mijn promotoren en dat was voor mij nog een belangrijke motivatie. Professoren zijn namelijk helemaal niet zo saai als ze eruit zien. Op mijn eerste conferentie heb ik dat meteen ervaren. (lacht) Meer details kan ik jammer genoeg niet geven.
Robrecht Lembrechts
Faculteit Farmaceutische, Biomedische en Diergeneeskundige Wetenschappen, Departement Diergeneeskundige Wetenschappen
Ik werk op het laboratorium voor Celbiologie en Weefselleer waar ik de neuro-epitheliale lichaampjes in de luchtwegen onderzoek. Die vind je in de bovenste laag van de longen. De functie van de cellen waaruit deze lichaampjes bestaan, is nog steeds niet bekend en wij proberen die te achterhalen. Dat is interessant omdat de cellen betrokken zijn bij heel veel ziektes. We onderzoeken dit door levende cellen uit muizenlongen in contact te brengen met allerlei producten en met een microscoop te kijken hoe ze reageren. Zijn ze bijvoorbeeld gevoelig voor nicotine?
Nu, de studenten waar wij practica aan geven denken waarschijnlijk dat wij een heel saai leven hebben en van ’s morgens tot ’s avonds achter de microscoop zitten. Dat is dus niet het geval. Wij geven ook voordrachten, schrijven artikels of communiceren binnen de onderzoeksgroep, … Daar leer je ontzettend veel van.
Sandra Dom
Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen, Departement Epidemiologie en Sociale Geneeskunde
Mijn doctoraat is gebaseerd op de PIPO (Pasgeborenen en de Invloed van Perinatale factoren op Overgevoeligheid) geboortecohorte, een studie waarbij een populatie kinderen van nog voor de geboorte in de tijd wordt opgevolgd. De bedoeling was om te gaan kijken welke mogelijke factoren in het vroege leven en zelfs voor de geboorte een rol spelen bij de ontwikkeling van astma en allergieën.
Mijn ‘boekje’ is juist ingediend en goedgekeurd en mijn verdediging zal waarschijnlijk in mei plaatsvinden. Het einde is dus in zicht. Ik heb er in totaal bijna zeven jaar aan gewerkt. Dat is vrij lang, maar ik heb ondertussen ook wel twee kindjes gekregen. Wat voor mij tijdens heel deze periode een klein beetje een verrassing was, is het feit dat ik lesgeven eigenlijk heel leuk vind. Ik heb nu een aanvraag voor een postdoctoraal mandaat ingediend. Ik hoop dat ik hier zo nog langer kan blijven want ik zou graag onderzoek willen blijven combineren met onderwijs.
Sarah Verstraelen
Faculteit Rechten
Toen ik begon aan mijn bachelor wou ik ofwel magistratuur gaan doen ofwel professor worden, nog niet wetende hoe je dat in godsnaam zou kunnen bereiken. (lacht) In het laatste jaar vroeg de promotor van mijn masterproef mij: “Sarah, heb je al een idee over wat je volgend jaar wil gaan doen? Want ik heb hier een project liggen dat misschien wel iets voor u is.” Zo ben ik er in gerold. Voor mij is het een luxejob want ik doe wat ik graag doe. Ik heb altijd graag in de bibliotheek gezeten waar ik naar hartenlust kan lezen en opzoeken.
Nu, ik zeg wel dat ik professor wil worden, maar de kans dat je doorstroomt, is echt héél klein. Zeker voor mij omdat mijn onderwerp zeer specifiek is. Mijn doctoraat gaat over rechterlijk overgangsrecht in het publiek en privaat procesrecht. Ik onderzoek de nieuwe ontwikkelingen aangaande de werking in de tijd van vonnissen en arresten.
Igor Eulaers
Faculteit Wetenschappen Departement Biologie
Mijn doctoraat onderzoekt welke ecologische processen ervoor zorgen dat organische polluenten, zoals brandvertragers en pesticiden, in roofvogels accumuleren. Roofvogels worden al jaren gebruikt als indicator voor de gezondheid van ecosystemen, al is het nog niet helemaal duidelijk wat de achterliggende processen zijn die voor de accumulatie zorgen. Hiervoor onderzoek ik vooral veren omdat je daarmee de vogels niet schaadt. Dat doe ik om ethische redenen en het is ook praktisch want roofvogels laten zich moeilijk vangen.
Ik zit nu halverwege en weet ondertussen dat time management alles is. Je moet echt zelfstandig worden, veel en hard werken en goed inschatten wanneer je best deadlines plant. Als je iets wil bereiken met je onderzoek is het geen nine to five job, maar het is wel een unieke kans om je interesse te onderzoeken en jezelf te ontwikkelen.