De Antwerpse student Taal- en Letterkunde Y.M. Dangre debuteerde afgelopen maand met de roman ‘Vulkaanvrucht’. De prille twintiger schreef een boek over het onvermogen van de mens om tot bevredigende relaties en volmaakt gezinsgeluk te komen. Een gesprek met de schrijver over zijn generatie, zijn visie en zijn werk.
Proficiat! Je hebt net je eerste roman gepubliceerd. Hoe is de bal juist aan het rollen gegaan?
Y.M. Dangre Dat was eigenlijk heel gemakkelijk. Ik ben een paar jaar geleden aan het boek begonnen en ben eraan blijven schrijven en vijlen tot ik het goed genoeg vond om het op te sturen naar een uitgeverij. Er zijn voor de publicatie nog wel besprekingen geweest en ik heb enkele nieuwe versies gemaakt, maar ik heb dus niet met fragmenten moeten leuren bij uitgevers.
Je hebt aan 'Vulkaanvrucht' geschreven tot het echt goed was, maar wanneer is een boek echt goed?
Dangre Dat is moeilijk te zeggen. Als het boeiend is natuurlijk, maar verder is voor mij de stijl heel belangrijk. De stijl primeert eigenlijk op de inhoud. Je kan een heel boeiend verhaal schrijven over een kat die melk drinkt of een hond die zijn brokken eet, als je dat maar op een manier doet die mooi en boeiend is. Ik vind stijl heel belangrijk, wat natuurlijk niet wil zeggen dat de inhoud tot nul gereduceerd moet worden.
Ben je altijd al gebeten geweest door literatuur?
Dangre Goh, nee, zeker niet altijd. Het lezen van kinderboeken is bijvoorbeeld een fase die ik volledig heb overgeslagen. Toen ik ongeveer dertien, veertien jaar was, ben ik meteen de 'serieuze' boeken beginnen lezen en van het één kwam het ander. Daarna ben ik gedichtjes beginnen schrijven zoals zoveel pubers en dat werd dan mettertijd serieuzer.
De absolute verbeelding
Je schrijft dus ook gedichten. Heb je een voorkeur voor één van beide, poëzie of proza?
Dangre Poëzie blijft toch het koninginnestuk van de literatuur. Daar heerst echt de absolute vrijheid, de absolute verbeelding. Daar kun je met de taal en de klank tot het uiterste gaan, ook omdat het zo geconcentreerd is. Daarom vind ik dat je in poëzie nog het meeste je genialiteit kan tonen.
En toch debuteer je met een roman.
Dangre Ja, omdat mijn poëzie dan achteraf de volle aandacht kan krijgen. Er zijn veel jonge dichters die op hun twintigste debuteren en niet al te ernstig genomen worden. Zij debuteren bovendien vaak bij van die half-obscure uitgeverijen en nadien hoor je er nog maar weinig van. Dat is anders wanneer je al naam hebt gemaakt met een roman. Mijn dichtbundel komt pas in maart uit, dan krijgt die de volle aandacht. Dan zal die ook ernstiger genomen worden, ondanks het feit dat ik zo jong ben.
Er lijkt een heel tactisch plan achter te schuilen.
Dangre (lacht) Het is niet echt een tactisch plan. Het is eerder zo gegroeid in overleg met de uitgever. Er is over nagedacht hoe we het best te werk kunnen gaan in de huidige situatie. Helemaal in het begin waren de gedichten wel goed, maar nog niet perfect. Nu de dichtbundel wel af is, zie ik dat het goed is dat we gewacht hebben met de publicatie.
De frivole generatie
Een fragment van 'Vulkaanvrucht' heeft een voorpublicatie gehad in 'Print is dead', een bundel met bijdragen van jonge auteurs. Zie je in deze werken elementen die je generatie binden?
Dangre Dat weet ik eigenlijk niet. Het probleem is natuurlijk dat je er zo dichtbij zit. Binnen tien jaar zal het veel gemakkelijker zijn om te zeggen hoe de generatie was, maar ik denk dat onze generatie uiteindelijk een beetje frivool is. Dat ze vaak zelfs de 'grote thema’s' wat uit de weg wil gaan, of ze op zijn minst erg luchtig wil verpakken. In mijn ogen schuwen heel wat debutanten een beetje het grote gebaar en de diepgang. Het blijft in zekere zin wat braaf.
In ‘Vulkaanvrucht’ krijgen de personages wél te maken met zware thema’s en zeer teleurstellende ervaringen: een gebroken huwelijk, een slecht functionerend gezinsleven, ziekte en dood. Sommige personages gaan kapot, anderen worden er onverschillig van en nog anderen worden “zo onuitstaanbaar als het leven zelf”.
Dangre Bij veel andere schrijvers gaan de mensen nooit kapot; ze komen hun teleurstellingen altijd te boven, zij het dan lichtjes geschonden. Dat bedoel ik met dat ‘luchtige’. De personages gaan vaak zonder onoverkomelijke moeilijkheden voort met hun leven, hoeveel teleurstellingen ze ook oplopen. In het werk van heel wat recente debutanten is de hoop voor de toekomst erg groot.
Die hoop is niet realistisch?
Dangre Minder. Bij bepaalde dingen niet. Sommige herinneringen van het hoofdpersonage in 'Vulkaanvrucht' zijn ondraaglijk. Bij andere auteurs is er altijd een soort “En we zetten er ons uiteindelijk wel over”, maar dat is in het echte leven niet altijd het geval.
Vanwaar de fascinatie voor het thema van het gebroken huwelijk?
Dangre Tegenwoordig scheiden mensen bij de vleet, dus het is een zeer actueel thema. Het lijkt een gewoon, haast courant fenomeen geworden, maar met een ongelooflijke impact op alle betrokkenen: op de kinderen, op de ouders zelf, op iedereen uit de omgeving. Daarom is het iets dat mij enorm fascineert.
In het vooruitzicht
In maart komt je gedichtenbundel uit. Tot wanneer is het wachten op je volgende roman?
Dangre Die komt waarschijnlijk in 2012. Ik ben er al even aan bezig, maar de eindmeet is zeker nog niet in zicht. En natuurlijk moet je tweede roman beter zijn dan je eerste, dus ik ga zeker niet overhaasten.
Kan je al een tipje van de sluier oplichten?
Dangre Het wordt in ieder geval iets volledig anders. Het is uiteraard wel in dezelfde stijl geschreven, maar in plaats van over een vijfenveertigjarige vrouw met huwelijksproblemen, gaat het nu over een tachtigjarige man die terugkijkt op zijn leven. Totaal anders dus.
Tenslotte, je schrijft niet onder je volledige naam. Waarom die initialen?
Dangre Omdat ik niet zo van mijn voornamen hou.
Een beetje mysterie is bovendien mooi meegenomen.