Europa heeft beslist Turkse roots. In de legende is Europa immers een Fenicische prinses die door Zeus wordt meegenomen naar Kreta. Net als Sinterklaas is Europa een Turkse immigrante. Einde van de discussie? Toch niet. Je kan geen krant lezen zonder te struikelen over prominenten die een blikje deskundigheid opentrekken over de mogelijke toetreding van Turkije tot de Europese Unie. De ministers, het lezerskorps van menige krant, ja zelfs de kardinaal hebben hun hart mogen luchten. Af en toe wordt er ook eens naar de Turken geluisterd. dwars keerde de Vlaamse universiteiten binnenstebuiten en vond voor u dit kwartet studenten met Turkse roots en een mening: Nesrin Coskun (2e licentie rechten, UA), Ahmet Cakir (aanvullende studie industrieel ingenieur – preventieadviseur, VUB), Volkan Altunbay (3e licentie rechten, UA) en Salih Daskin (1ste jaar burgerlijk ingenieur, VUB).
Kort en krachtig: voor of tegen de toetreding?
In koor Voor!
Nesrin Coskun Maar mogen we dat niet nuanceren?
Volkan Altunbay Er gebeuren enorme hervormingen in Turkije, en ik vind dat Turkije daar weinig voor in de plaats krijgt. In het verleden kregen landen een datum voor toetreding: als je dan aan die voorwaarden voldoet, kom je erin. Dat werkt motiverend. Turkije krijgt ook voorwaarden, maar geen datum. Hervorming gedaan? Flink, rapportje van de Europese Commissie. Maar geen datum.
Nesrin Ook om andere redenen zijn sommige Turken tegen. Ze vinden dat Turkije alle hervormingen ook voor zichzelf kan doen. Of dat Turkije zijn potentieel beter zelfstandig ontwikkelt. Ze vinden hun soevereiniteit belangrijk, en ze zijn bang voor het verliezen van hun eigen waarden.
Salih Daskin Maar wat zijn dan die essentiële waarden die ons verdelen? Ik kan er op dit moment geen enkele bedenken.
Economie
De voordelen van Turkse toetreding voor de EU zijn al vaak opgesomd. Welke voordelen biedt ze voor de Turken zelf?
Volkan Kijk maar eens naar Spanje of Griekenland om te zien wat de voordelen zijn voor een land. Toetreding maakt een enorm verschil.
Nesrin De EU is een sterke katalysator voor hervormingen in Turkije.
Salih En om de problemen met etnische minderheden weg te werken, en de macht van het leger te beperken.
Ahmet Cakir Turkije probeert zich al jaren af te zonderen van de conservatieve islamlanden – Irak, Iran ... Dat kan maar lukken als ze echt tot het westen kunnen behoren.
Nesrin Het economische aspect is een belangrijk argument, en daarnaast de ontwikkeling van een sociale zekerheid. Nu is die er niet.
Ahmet De economie van Turkije wordt steeds beter. Toetreding zou een extra stimulans zijn.
Dus niemand twijfelt eraan dat er economische vooruitgang zal komen bij toetreding?
In koor Die is al bezig!
Salih Elk positief woord van de EU over Turkije laat op de beurs koersen stijgen.
Is Turkije klaar voor de hervorming van de economie en de intrede van de multinationals?
Nesrin Ja, die hervorming is al lang bezig.
Volkan Er zijn nu al veel buitenlandse investeringen en fabrieken.
Geloven jullie in het geopolitieke argument: In onze rangen een Turkije dat als voorbeeld kan dienen voor de rest van de islamwereld?
Volkan Vergelijk met Afrika. In het niet-Arabische deel is de enige degelijke democratie daar Zuid-Afrika. Ook in de islamitische beschaving in het Midden-Oosten is er één echt democratisch land, en dat is Turkije. In Afrika werpt Zuid-Afrika zich op als de leider van de Afrikaanse beschaving. Hetzelfde zal gebeuren met Turkije. Turkije heeft democratische ervaring, het Ottomaans verleden, zijn leger, nauwe banden met Centraal-Azië en het Midden-Oosten, grote economische samenwerking met die regio ...
Nesrin Turkije wordt soms verweten dat het teveel is verwesterd.
Islam
Gaat het daar niet mislopen? Kan Turkije tegelijkertijd verwesteren in de EU en toch genoeg bij de islamcultuur aansluiten om er een leidinggevende rol te spelen? Turkije is al lang seculier, en heeft in andere landen geen navolging gekregen.
Nesrin Toch kan Turkije volgens mij een veel effectievere rol spelen in de democratisering van het Midden-Oosten dan de VS. Nu, ik denk dat Turkije ook een leidinggevende rol zal spelen als het niet toetreedt, maar zich dan meer zal richten op de Arabische wereld.
Salih De toetreding van Turkije wordt op de voet gevolgd in de Arabische landen. Als Turkije niet toetreedt, gaan andere islamlanden denken dat de Turkse poging tot verwestering niets heeft opgeleverd. Dan gaan ze zich helemaal richten tot het conservatisme.
Ahmet De beslissing van Europa is dan ook heel belangrijk.
Men zegt vaak dat we een Europese islam nodig hebben. Kan Turkije daarin een rol spelen?
Volkan Ik vind dat Turkije een voorbeeld is voor de Europese islam. Er is geen liberaler land met een moslimmeerderheid.
Nesrin In Turkije kan ik vandaag alcohol gebruiken en morgen naar het vrijdaggebed gaan.
Volkan Of kan ik tijdens de ramadan op restaurant gaan zonder dat ik word opgepakt.
Ahmet In Turkije wordt de islam individueel beleefd. Iedereen interpreteert het op zijn eigen manier. De staat mengt zich daar niet in.
Volkan Dat past toch veel beter bij het Europese denken dan bijvoorbeeld Iran, waar de godsdienst een staatsaangelegenheid is.
Over Turkije wordt vaak gezegd dat het lang van bovenaf autoritair is bestuurd, en dat de civiele maatschappij er daarom nog onderontwikkeld is, met een minder sterk middenveld dan in West-Europese landen.
Nesrin Ik ben daardoor echt verrast. Op een inlevingsreis doorheen Turkije ben ik eerder dit jaar in contact gekomen met verenigingen, NGO’s, enzovoort. Men is daar heel actief bezig met de ontwikkelingen omtrent jongeren, de positie van de vrouw, hoe de deelname van vrouwen aan de politiek verhogen, ... Ook in het Oosten en in de dorpen. Veel mensen doen aan vrijwilligerswerk. In Istanboel ontwikkelt dit zich alleszins heel snel, en in andere steden geleidelijk aan ook. Zo was ik op een bijeenkomst met schepenen en burgemeesters van verschillende steden ter voorbereiding op de EU. De onderwerpen waren heel uiteenlopend – jongeren, de positie van de vrouw, landbouwbeleid ... Er was ook een dame uit het Koerdische deel van Turkije, die bewust was uitgenodigd omdat men ook met die gemeenschap wilt samenwerken.
Multicultureel
Kunnen we dan gerust zijn in de Koerdische kwestie?
Salih Turkije heeft al een Koerdische president gehad, hé.
Volkan Ik behoor zelf tot een etnische minderheid in Turkije, maar ik heb nooit het gevoel gehad geen Turk te zijn. Dat geeft geen problemen.
Ahmet Vergeet niet dat Turkije al lang multicultureel en multireligieus is.
Nesrin In Turkije is de eerste vraag die wordt gesteld, niet: ‘Hoe heet je?’, maar ‘Vanwaar ben je?’ Omdat er zoveel culturele diversiteit is. Nvdr: We vonden geen Koerd die dit alles kon bevestigen of ontkennen.
Hoe Turks voelen jullie jezelf nog?
Salih Wij hebben als derde generatie Turken een deel van de Belgische cultuur overgenomen. Wij zijn deels geïntegreerd. Wij hebben de Turkse cultuur uit Turkije niet meer.
Nesrin Ieder persoon van allochtone origine maakt een crisis mee: in hoeverre ben ik Vlaams of Turks? Moet ik meer individualistisch of collectivistisch denken? Op school krijg je het ene gedachtegoed mee, thuis een ander. Het is moeilijk om dat te verenigen. Als dat uiteindelijk binnen een persoon lukt, dan zou het ook kunnen lukken binnen Europa. Dat is mijn hoop.
Meer nieuws op 17/12, wanneer de Europese regeringsleiders beslissen of de onderhandelingen met Turkije van start kunnen gaan...
|
Telt het Turkse studentenkorps dan geen tegenstanders van toetreding in zijn rangen? dwars gaat ver om u alle stemmen te laten horen. In Moskou spraken we met Baris Zeren (student economie, Istanboel).
Het lijkt wel alsof je de hevigste voorstanders van Europa in Turkije vindt. Baris Zeren Het is niet zo moeilijk om mensen over zo’n abstract onderwerp precies te laten zeggen wat je wil. Het bewind in Ankara en de grote bedrijven zijn in elk geval wel hevige voorstanders. Ze willen open markten en expansie.
Waar vind je de tegenstanders? Baris Vooral kleinere ondernemingen vrezen de Unie. Ze zullen worden opgeslokt door de grote monopolies. Kleine ondernemingen kunnen immers nooit voldoen aan alle voorschriften die de unie stelt. Denk maar aan de uitgebreide veiligheidstests die Europa de chemische sector oplegt. Die tegenstanders van de toetreding bedienen zich vaak van nationalistische of religieuze argumenten.
Ben je zelf een voorstander van de toetreding? Baris Ik ben tegen de uitbreiding. Ten eerste komt er geen vrij verkeer van mensen tussen Turkije en Europa. In de ontwerptekst wordt de periode waarin Europa Turken kan weren niet afgebakend, in tegenstelling tot voor de Oosteuropese lidstaten. Turkije kan wel toetreden tot de Unie, maar de Turken niet! Ten tweede: als de grenzen nu opengaan, krijgt Turkije nooit de kans om zware industrie te ontwikkelen. Die is de basis van een gezonde economie in een groot land. Vermits de winstmarge in de zware industrie – machines die machines maken – heel klein is, kan ze zich alleen mits een vorm van protectionisme ontwikkelen. Pas als die industrie is opgebouwd, kan je de grenzen opengooien. Anders worden we goedkope leveranciers van textiel en voedingswaren, en van consumptiegoederen als auto’s en ijskasten. Het is niet de roeping van Turkije om te leven van toerisme en tapijten. We zijn Bahrein niet. |