Alpha System
De condition humain is het concentratiekamp. Nergens wordt duidelijker hoe de mens werkelijk in elkaar zit dan op deze plaats waar hij diegenen die hij niet meer als levenswaardig beschouwt, samenbrengt in afwachting van het rituele offer dat hem, de dader, in zijn identiteit moet bevestigen. Niets definieert een ‘ik’ of ‘wij’ makkelijker dan de vernietiging van een ‘jij’ of ‘zij’.
Dat de concentratiegroep steeds bestaat uit een minderheid, is hoogstwaarschijnlijk een kwestie van economie. Het is veel makkelijker om een kleine groep mensen samen te brengen en een grotere groep mensen ervan te overtuigen dat ze het perfect zonder hen kunnen stellen dan het omgekeerde. Daarbij moet ook wel opgemerkt worden dat de minderheid niet te klein mag zijn, omdat het beoogde effect dan verloren gaat. We weten allemaal wat het rechtstreekse gevolg van het schamele offer van Kaïn was. Ook mensen die bij voorbaat niet als zodanig erkend worden, hebben weinig marktwaarde op de offerplaats; niemand schrikt nog op van de zoveelste gestorven vluchteling. Tenzij het om een kind gaat. Maar dit zou dan weer te maken kunnen hebben met een minimum aan onschuld dat we onszelf voor moeten kunnen houden en dat we in vergaste kinderogen menen te herkennen.
Een niet mis te verstane basisvoorwaarde voor de validiteit van een offer bestaat er voorts uit dat iedereen de angst moet voelen zelf ook ooit deel uit te kunnen maken van deze groep. Stilte is altijd een belangrijk onderdeel van eender welke religieuze cultus geweest en nergens was zij zo pregnant als in tijden waarin grote offers geplengd werden. Vooral politici geven zich hier gaarne aan over. Reden te meer om zeker niet te twijfelen aan het diepreligieuze aspect van deze gebeurtenis, aangezien politici normaal gezien nogal wat moeite hebben om de stilte te bewaren. Alleen een grote groep mensenlevens die bij de volgende verkiezingen niet stemgerechtigd zijn, durven daar nog wel eens in slagen.
Aan de stilte herkent men dus het ware offer. Het is een cliché maar dit soort stilte zegt meer dan duizend woorden. Zij zegt onder andere dat, ondanks onze vermeende superieure cultuur, deze toch alleen maar geldt voor de eersterangs-burgers. Zij zegt dat bepaalde populisten uit zijn op de door islamofobie verkregen stemmen van bepaalde bevolkingsgroepen, maar dat deze bevolkingsgroepen eveneens stilzwijgend hun einde mogen afwachten in de achtertuin van Poetin. Zij zegt dat Kanye West zowaar gelijk had toen hij zei “George Bush doesn’t care about black people”, omdat niemand geïnteresseerd is in zwarte mensen behalve zwarte mensen zelf en voor ‘zwarte’ mag hier eender welk ander minderheidspredicaat ingevuld worden.
Toen Jezus naar Golgotha geleid werd, dacht Pontius Pilatus zich er vanaf te kunnen maken door zijn “handen in onschuld te wassen”. Een kleine tweeduizend jaar later weerklonk met de dezelfde onverholen lafhartigheid de instant-classic “Wir haben es nicht gewust”. En we hebben het inderdaad niet geweten en we weten het nu niet en we zullen het nooit geweten hebben omdat we het simpelweg niet willen weten. Auschwitz is voor niets geweest.
Opiniestukken worden geschreven in eigen naam en de standpunten erin vertegenwoordigen niet noodzakelijk de mening van de redactie. Wil je reageren op dit opiniestuk of zelf een opiniestuk inzenden? Het kan! Stuur ons je stuk door en we nemen zo snel mogelijk contact met je op.
- Login om te reageren