Het is vier uur 's ochtends. De kamer is gevuld met rook en de geur van zweet. Na uren spelen lacht het geluk me eindelijk toe. Het rumoer in de kamer is verdwenen en de andere spelers kijken met onverdeelde aandacht naar het uitvoerige duel. Een druppel zweet glijdt van mijn voorhoofd af, maar de blik in mijn ogen blijft star. Slordig worden kan ik me niet meer veroorloven. Daar is de inzet te hoog voor. Mijn tegenstander gluurt vluchtig naar zijn kaarten. In een vlaag van onbedachtzaamheid raakt hij zijn bovenste lip aan. Hij bluft. Dit is mijn kans. Ik duw de torens van pokerchips naar voor. “All-in”, zeg ik bedaard. “1 euro 35 cent.” Soms moet je risico's durven nemen.
Poker is hot, very hot. Hoewel het letterlijk een eeuwenoud spel is, heeft de populariteit ervan geen piek als de huidige meer ervaren sinds mannen op straat rondliepen met revolvers aan hun riem en zakdoeken om de nek. Iedereen en hun grootmoeder lijkt gefascineerd te zijn door deze miljoenenindustrie. Via online pokersites kan men gokken tot de dag nacht wordt en omgekeerd. Echte liefhebbers die graag hun tegenstanders in de ogen kijken kunnen dan weer een bezoekje brengen aan een casino of een uiterst illegaal pokertoernooi. Het fenomeen heeft zelfs haar plaats gevonden in het televisielandschap. Voor ieder wat wils dus. Omdat een bezoek aan één van de respectabele casino's er niet in zat (mijn smoking lag nog bij de droogkuis), besloot deze redacteur eens te proeven van al het fruit dat de gokboom te bieden heeft.
Solitaire voor gevorderden
Voor wie geen zin had om naar de Belgische kust of Wallonië te trekken – en niemand kan je dat kwalijk nemen – bestond er geen legaal alternatief tot de opkomst van online poker. Naast een surrogaat zijn voor sociale interactie, cultuurverwerving en geslachtsgemeenschap biedt het internet de moderne agorafoob nu ook de kans om geld weg te kaarten van achter het kleinste scherm. Meer dan honderdduizend Belgen wagen zich met regelmaat aan online poker en een flinke brok daarvan bestaat uit studenten. Deze (meestal) jonge mannen beschikken over de perfecte combinatie van een moderne levensstijl en een overvloed aan vrije tijd.
Online poker is een vreemd dier. Vrijwel alle analyserende technieken die vereist zijn voor professionele spelers worden opzij geschoven voor een apathisch spelletje zonder communicatie. Zo wordt dit toch wel gesofisticeerde spel herleid tot een vorm van hartenjagen met de bijgevoegde mogelijkheid om jouw spaargeld er in te lozen. Het browser-spel doet haar uiterste best om de intrige en stijl van het onvervalste artikel te simuleren, maar dit zonder succes. Niets verpest immers zo effectief de sfeer van een sexy gentlemen's game als het inzicht dat jouw illustere tegenstander in alle waarschijnlijkheid een Kroatische tiener in zijn met kruimels bedekte ondergoed is. Een webcamoptie is ondertussen al enige tijd beschikbaar, maar vanzelfsprekend onpopulair.
Ondanks al deze tekortkomingen is het goed mogelijk dat de online variant van dit spel nog verslavender werkt dan de traditionele methode. Een bankkaart is al wat nodig is om te beginnen aan de virtuele tafels. De spelers kiezen zelf hun niveau van inzet, wat kan variëren van 25 cent tot 2.500 dollar, en hoeven maar enkele seconden geduld uit te oefenen voor de eerste hand wordt gedeeld. Net zoals alle andere aspecten van een virtuele belevenis vervaagt het concept van realiteit maar al te snel. Een echte pokerchip zal, naarmate de monetaire waarde die er aan vast hangt toeneemt, zwaarder wegen in de hand van een speler. De klik van een muis draagt geen gewicht met zich mee en kan toch het bittere afscheid van een maandloon betekenen. Toch nemen de sensationele prikkels die gevoeld worden tijdens de bijzonder spannende momenten daardoor niet af. Het wordt wel al te makkelijk om de risico's van dit spel te trivialiseren. Het zijn immers maar een hoop wegkwijnende cijfertjes op een scherm. Toch?
Zonnebrillen troef
Er bestaat ondertussen een veilig alternatief voor wie toch de spannende wereld van poker wil verkennen, maar aan de goede kant van de wet en de bank verkiest te blijven: ernaar kijken. Elke persoon die in het afgelopen jaar eens om half twee 's nachts halfdronken door de televisiekanalen heeft gezapt (toevallig een categorie waar onze lezersdemografie grotendeels toe behoort), weet dat enkele commerciële zenders hun nachttijd vullen met nationale en internationale toernooien. Deze nemen voornamelijk de plaats in van de mensonterende ‘belspelen’. Het is dan ook best verfrissend eens andere mensen geld te zien verliezen dan de kijkers zelf.
De Belgische Kansspelcomissie houdt wel constant een oog op deze praktijken gericht. Reclame maken voor gokken op zich is immers niet toegestaan. Zo zag het bedrijf Unibet al hun reclames van het scherm verdwijnen. Ondernemingen zoals PartyPoker en Full Tilt Poker ontsnappen momenteel nog aan deze sancties omdat deze duidelijk adverteren dat er geen echt geld hoeft worden ingezet om te kunnen spelen op hun sites. Een beetje zoals Monopoly dus, maar zonder het hoedje en de auto.
Poker is een onwaarschijnlijke publieksfavoriet in de trend van darts en snooker. Aanschouwen hoe grote sommen geld geriskeerd worden om zo nog grotere sommen geld te kunnen verwerven, blijkt interessanter te zijn dan verwacht. Het grootste nadeel van deze uitgezonden toernooien zijn echter de spelers zelf. Een James Bond-type met tonnen charme zal je nooit aantreffen aan de tafels. Af en toe verschijnt er een gek met een cowboyhoed of zelfs een vrouw om het interessant te houden, maar het merendeel van deze spelers is jammer genoeg zo saai als een vier uur durende lezing over AA-batterijen.
Niet helemaal legaal
"Waarom ben je zo zenuwachtig? Jij bent niet degene die geld zal verliezen", stelt Mike me gerust. Hij had me niet al te veel informatie gegund betreffende het pokerspel waar we naartoe gingen. Wat hij me wel wou toevertrouwen, was dat het “niet helemaal legaal” was. Of we in een gezellige huiskamer of in de kelder van een Chinees restaurant zouden belanden, bleef voorlopig een mysterie. Voor deze laffe boerenjongen was dit alles meer dan voldoende om wat extra stress te genereren. Tot mijn grote opluchting stoppen we aan een appartementsblok in een respectabele buurt. In een trendy flat introduceert Mike me aan zijn medespelers. Het is een zeer aangename bedoening, met hapjes en al. De tafel en alle varia zien er zeer professioneel uit, maar de inzetten zijn gematigd. “Voor ons is dit een hobby, geen beroep”, zegt Mike terloops. “Iedereen speelt wel om te winnen, maar zolang je nooit meer gokt dan je kan verliezen, blijft de sfeer vriendelijk. Grof geld verdienen gaat hier niet”. Een inval van de politie lijkt in deze omstandigheden dan ook zeer onwaarschijnlijk. Deze doen zich echter steeds vaker voor. Dit resulteert meestal alleen in een proces verbaal en het confisqueren van het materiaal en inzetgeld. Veroordelingen zijn redelijk zeldzaam in Vlaanderen en men richt zich dan voornamelijk op de organisatoren. Het exploiteren van kansspelen is immers het illegale aspect van deze ondernemingen.
“Deze belachelijke richtlijnen spelen net in de hand van de illegale circuits. Spelers worden ondergronds gedreven omdat er niet voldoende legale alternatieven zijn”, klaagt Mike. “De corrupte kredietverleners zouden een stuk minder verdienen mocht men ons gewoon laten begaan.” De wet is en blijft wel de wet. Behalve de sporadische toernooien in casino's is kaartspelen voor meer dan enkele eurocenten volstrekt illegaal. Een feit dat ik verkies verborgen te houden voor de wekelijkse Whist-groep van mijn grootouders.
All-in
Deze strikte maatregelen lijken op het eerste gezicht redelijk dramatisch, maar die gedachte verdwijnt snel na een bezoek aan één van de verscheidene hulpsites die gokverslaving behandelen. Deze werken meestal samen met de overheid om de strijd aan te gaan tegen de sterk stijgende hoeveelheid slachtoffers. “Gokverslaafden kunnen zich vrijwillig als ‘probleemspeler’ laten registreren in EPIS (het Excluded Persons Information System van de Kansspelcommissie), zodat ze niet meer binnen mogen in de casino's”, schreef Joeri Naanaï voor Knack. “Dit systeem beschermt momenteel al zo'n 5.000 Belgische probleemspelers tegen zichzelf.”
Verenigingen zoals de vzw Werkgroep Tegen GokVerslaving (sic) proberen zoveel mogelijk bijstand te geven aan gokverslaafden en hun familieleden. “Veel gokverslaafden weigeren toe te geven dat zij een probleem hebben, maar elke dag worden miljoenen gezinnen gekweld door zorgen en wanhoop tengevolge van deze verwoestende verslaving”, staat op de voorpagina van hun vaak bezochte website. De verslaving treft diegenen die niet over een enorme hoeveelheid levenservaring beschikken het snelst. Studenten, tieners en huisvrouwen lopen het grootste risico. Jammer genoeg zijn het net diegenen die het zich meestal niet kunnen veroorloven.
Enkele kenmerken van een pokerverslaving zijn:
- Tijd uit het oog verliezen terwijl je speelt
- Steeds meer en meer inzetten
- Verlies niet kunnen loslaten
- Je verloofde een weekendje uitlenen om zo schulden te wissen