In het editoriaal van zijn meinummer nam De Moeial de rechts-liberale academische en politieke uitlatingen van Marc Cogen kritisch onder de loep. Daarop kreeg de redactie een kwade reactie van de Gentse professor Internationaal Recht. We gingen daarom in gesprek met Cogen, vroeger docent aan het Vesaliuscollege aan de VUB en onlangs nog tegenkandidaat van de verkozen Gentse rector Paul Van Cauwenberge. We hadden het over drie thema's die gerepresenteerd worden door de letters VUB: de V voor vrij hoger onderwijs, de U van universitaire ontwikkelingen als samenwerkingen en de B van Brussel als symbool van internationale relaties.
Een eerste punt van discussie was uw rol als lesgever. U geeft niet langer les aan de faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen in Gent en ook binnen de rechtenfaculteit heeft u zwaar onder vuur gelegen.
Marc Cogen De Politieke en Sociale faculteit, en ook een stuk van de faculteit Rechten, is een overwegend links socialistisch bastion. In Vlaanderen haalt de linkerzijde nu nog maar 15 procent. Met andere woorden, de linkse intellectuelen in Gent zijn vervreemd geraakt van de publieke opinie. Zij zijn niet representatief voor Vlaanderen. Deze vervreemding vinden we overigens ook in de magistratuur en de diplomatie terug. Deze ivoren torenmentaliteit heeft zeer nadelige gevolgen, omdat ze veel invloed kan uitoefenen.
Maar is het niet belangrijk dat een universiteit ook plaats biedt aan ideologische discussies?
Cogen Jawel, maar niet met slagen onder de gordel. Sommige professoren zijn te ver gegaan. Er zijn commissies gebruikt om te proberen aan te tonen dat ik zogezegd minder goed kon lezen en schrijven, maar niet met intellectuele argumenten. De lijn is overschreden door met zuiveringen te beginnen op basis van ideologie. De openheid hangt af van de morele code. Als je, in plaats van intellectuele argumenten te hanteren, naar machtsmisbruik grijpt, dan zijn we daar ver van verwijderd.
Dan over naar het tweede onderwerp, de VUB. De alliantievorming met de UGent is de laatste tijd stroef verlopen.
Cogen Ten eerste wil ik erop wijzen dat ik zelf nog aan de VUB gedoceerd heb en persoonlijke banden heb met de VUB. Ik heb zelfs familiale banden die terug gaan tot de oprichting. Ten tweede ben ik voorstander van een nauwere samenwerking. Tijdens mijn campagne heb ik gezegd dat er begin 2007 een strategische alliantie is ontstaan. Ik heb een aantal professoren ontmoet die enthousiast waren over deze alliantie, maar ik heb tot mijn spijt moeten vaststellen dat de meerderheid van mijn collega’s dat niet is. Ze zeggen dat Gent groot genoeg is en dat wij niet moeten samenwerken met de VUB.
Als je dan kijkt naar de K.U.Leuven, die er in haar reclame mee uitpakt dat ze vlakbij een internationale luchthaven en in het hart van Europa zit, dan lijkt ongeveer dezelfde afstand onbestaande te zijn.
Cogen In vergelijking met Brussel heeft Gent het voordeel van een grote studentenpopulatie en een groot hinterland, dankzij West-Vlaanderen. Het nadeel is dat er aan de UGent een provinciale mentaliteit heerst en dat de universiteit op internationaal vlak niet meetelt.
De VUB is het negatief van Gent. Er heerst een meer kosmopolitische sfeer onder academici en studenten, maar de VUB is een beetje afgesloten van het hinterland. De bedoeling van het strategische plan was wel goed, maar er is in Gent veel te weinig enthousiasme bij de basis.
Als professor in het internationaal recht durft u af en toe sterke uitspraken te doen over internationale conflicten.
Cogen Je moet al eens durven provoceren en als de universiteit breed genoeg is, dan kunnen de studenten de meningen van de verschillende professoren wel toetsen om zo zelf hun eigen mening te vormen. Het is alleen spijtig dat sommige meningen worden omgedraaid.
Ik heb bijvoorbeeld tijdens een interview gezegd dat de bevolking van Gaza gegijzeld wordt door enerzijds het conflict met Israël en anderzijds de weigering van Egypte om politieke vluchtelingen aan te nemen. Nu heeft Indymedia mijn uitspraken zo verdraaid dat het lijkt alsof ik Gaza wil ontvolken.
Dan zitten we in het debat over de rechtvaardiging van de oorlog. Gaza is nu een broedplaats voor islamitisch fundamentalisme en Israël neemt daar een bijzonder agressieve houding tegenover aan, waarbij zelfs VN-gebouwen een doelwit worden.
Cogen Israël heeft de joodse nederzettingen eerst met harde hand ontruimd en vervolgens heeft Hamas de verkiezingen gewonnen. Hamas zette raketten in tegen het zuiden van Israël, waar zeer veel mensen wonen. De aanpak is hard geweest, maar het kon niet anders.
Wat de VN-gebouwen betreft: deze verliezen hun aanspraak op bescherming vanaf het moment dat ze gebruikt worden voor militaire doeleinden. Overigens, niemand kan exact weten wat er daar is gebeurd. Daarvoor moeten we rekenen op militaire verslaggevers van onafhankelijke landen, die vaak gebonden zijn aan geheimhouding.