Een universitaire studie moet meer zijn dan ettelijke uren achter je boeken doorbrengen: je krijgt de kans je te ontwikkelen als persoon. Dit gezegd zijnde, eens op de arbeidsmarkt gekatapulteerd, telt meestal nog maar één ding: dat einddiploma. Iedere belemmering – lees: buis – op weg naar die felbegeerde bul is dan ook een afknapper van formaat. Een prof die een bloedhekel aan je heeft of een vak dat de moeilijkheidsgraad van kwantumfysica voor ruimtevaarders in spé evenaart, excuses genoeg om je falen te rechtvaardigen.
Maar laten we wel wezen, je kende de cursus door en door. Drukdoende een handstand te maken kon je immers nog de stof in het Swahili aframmelen. Succes garandeert dit echter niet. Kennis garandeert nu eenmaal geen inzicht. Meer zelfs, professoren maken je – slechts gewapend met pen en puntenlijst – met alle plezier een kopje kleiner bij het geringste vermoeden van blind papegaaienwerk. Repetitorenbureaus zijn daar echter niet rouwig om. Inzicht verkoopt immers uitstekend.
Joris De Craene, medewerker van repetitorenbureau Medaxis beaamt: “Wij leggen ons niet zozeer toe op de typische blokvakken. Nee, wij gaan eerder aan de slag met hersenbrekers als wiskunde, economie en accountancy. Door ons te concentreren op concrete toepassingen – voornamelijk examenvragen van de voorbije jaren – hopen we onze studenten het broodnodige begrip bij te brengen. Niet dat dit je ontslaat van de verplichting je cursus te leren, het examen moet je nog steeds zelf afleggen.”
Excentrieke fossielen die de stof er verticaal doorjagen of rondbanjerende enthousiastelingen vooraan de aula die participatie maar al te erg op prijs stellen, ieder heeft zijn eigen methode van doceren. Het is ook logisch dat ieder studiebegeleidingkantoor een eigen aanpak hanteert. We informeren hoe het er bij Medaxis aan toe gaat: “Wij blazen elke week verzamelen. Op deze contactmomenten trachten we aan de hand van oefeningen een aantal elementen bevattelijk te maken. Voor elk vak zijn er zo'n twintig samenkomsten – in totaal veertig uur – ingeroosterd. Daarnaast kan je ons altijd bereiken met problemen of vragen. Mocht er zich tijdens de eerste zittijd toch een accident de parcours voordoen, dan kan je tijdens de zomervakantie weer rekenen op onze begeleiding. Kosteloos als je reeds de cursus van eerste zittijd gevolgd hebt, dat spreekt voor zich.”
Prijzig onderaanbod
In tegenstelling tot een universiteitsstad als Leuven, zijn repetitoren in Antwerpen dun gezaaid. De Craene licht toe: “In Antwerpen ziet de situatie er inderdaad anders uit. Hier wordt meer geopteerd voor een kleinschalige aanpak terwijl bijles in Leuven of Gent heel andere allures heeft. Het personeelsbestand van bureaus daar varieert van bijklussende praktijkdeskundigen – boekhouders en economen bijvoorbeeld – tot studenten die hun expertise met collega's willen delen. Variatie te over, maar hierdoor gaat de kwaliteit van onderwijs afhankelijk zijn van je lesgever. Ik denk niet dat dat een goede zaak is.”
Medaxis is, als we er de Gouden Gids even op naslaan, een van de weinige repetitorenbureaus die Antwerpen rijk is. Opvallend is wel het grote aantal begeleiders dat zich toespitst op het jongere volkje. Tot het eerste jaar lager onderwijs toe kan je immers beroep doen op een vakspecialist. Er staan heelder meutes paraat je kleinste van een goed schoolresultaat te verzekeren. De vele zoekertjes en aanbiedingen op het wereldwijde web liegen er immers niet om: iedereen kan zich promoten als professional. De sector is nauwelijks gereglementeerd waardoor misbruik altijd om de hoek schuilt. Wat goedkoper is, is niet noodzakelijk beter (of desgewenst: legaler).
Het kan ook anders, namelijk professioneler. Het voornaamste verwijt dat Medaxis (en collega's) moet incasseren is dat enkele maanden cursus al snel een financiële aderlating betekenen. In België neemt de financiering van onderwijs niet voor niets een grote hap uit de rijksbegroting.
Vertrekkende vanuit de redenering dat goed opgeleide onderdanen de bedrijvige werkbijtjes zijn die de economie overeind zullen moeten houden, is dit natuurlijk niet meer dan logisch. Gelukkig neemt de overheid een groot deel van de last op zich, iets wat dus niet het geval is als je je tot privé-ondernemingen wendt. Daar kost het je een rib uit het lijf. Joris De Craene hielp ons even met het rekensommetje: “de begeleiding in eerste zittijd kost je 20 euro per uur, variërende van 30 tot 50 contacturen. Dat betekent ongeveer 600 tot 1000 euro om je kans te verhogen een vak in eerste zittijd succesvol af te leggen. Voor een vak als accountancy, dat aan de faculteit TEW gegeven wordt, betaal je 800 euro.”
Op de vraag of ze dat zelf niet erg veel geld vinden reageert De Craene vinnig: “Het is niet de eerste keer dat ons dat verwijt gemaakt wordt. Ik geef ruiterlijk toe: goedkoop zijn we niet. Houd echter even in het achterhoofd dat wij niet op een of andere subsidie kunnen rekenen. Onderwijs is bijna gratis, als wij dan een reële prijs doorrekenen staat iedereen schande te roepen. Van de prijs die wij hanteren moet je overigens nog BTW en belastingen aftrekken.“
Veel studenten – gerugsteund door kapitaalkrachtige ouders – hebben heel wat over voor een goed schoolresultaat. De conclusie van een simpel rekensommetje liegt er immers niet om: uiteraard kost een jaar bissen meer dan een cursus volgen. Jammer dat net die cursus volgen geen garantie is op het ontwijken van dat extra jaartje. Hoe je ook draait of keert: een repetitorenbureau doet je niet slagen. Het helpt je hoogstens op weg.
Vuiligheid
Het Leuvens studentenblad Veto spitte in haar maart-editie de nodige vuiligheid naar boven over die zogezegd professionele aanpak van sommige studiebegeleiders. Onder de titel “Bureau's (sic) worstelen met schimmig imago” maakte het blad korte metten met de illusie dat je door dergelijke hulp fluitend je diploma binnen kan rijven. “De kwaliteit van de lessen is vaak ondermaats en moeilijk te controleren. Repetitoren komen en gaan en – erger – worden vaak niet streng geselecteerd.” Prego, de jongerentak van politieke partij Spirit, pleit naar aanleiding van het artikel voor een gedragscode, waardoor de werking van de studentenbegeleiders strikt gereglementeerd zou worden. Met hun voorstel trachten ze transparantie van de tarieven en een garantie van de kwaliteit te garanderen. Reclame wordt aan beperkingen onderworpen en er zou plaats zijn voor een duidelijke klachtenprocedure.
In ons gedemocratiseerde onderwijslandschap krijgt iedere student de kans om voor een redelijk bedrag school te lopen. Het principe van een repetitorenindustrie druist rechtstreeks in tegen de basisgedachte dat onderwijs toegankelijk moet zijn voor een aanvaardbare en draaglijke prijs. Het zijn privé-ondernemingen met slechts één doel: zo veel mogelijk winst maken. Op kap van de student uiteraard: studiebegeleiding is hun verkoopswaar en de student hun klant. Het zijn heus geen liefdadigheidsinstellingen die je welzijn voorop stellen. De universiteit daarentegen heeft niet als primair doel geld aan je te verdienen. Toch kunnen ze evenveel service als een gemiddelde repetitor bieden. “Als je problemen hebt, is het aan te raden eerst de assistenten of de dienst voor Studieadvies en Studentenbegeleiding te raadplegen. Die zijn verbonden aan de universiteit en werken gratis. Vaak maken assistenten hun spreekuren voor individuele begeleiding ad valvas bekend.”, lezen we in een oude UA-brochure, vlak naast een expliciete waarschuwing voor, jawel, repetitoren.
Moeilijke vakken hebben vaak aanvullende oefensessies waar je je inzicht in de stof nog verder kan aanscherpen. De psychologische drempel om vragen te stellen is tijdens zo'n monitoraat minder groot omdat de grootte van de groep beperkt is. Baat dat niet, klamp dan desnoods een collega-student aan. Er zijn er die over onverhoedse docentcapaciteiten durven beschikken.
Bengel je nog steeds op de rand van een afgrond, ga dan op zoek naar een gerespecteerde repetitor. Vraag naar zijn referenties, informeer of het mogelijk is een proefles bij te wonen en praat eens met enkele van zijn eerdere studenten vooraleer je je keuze maakt. Laat je echter niet misleiden door sloganeske reclameboodschappen genre “Succesvolle studie in alle vertrouwen!” of “Hogere slaagkans!”. Uiteindelijk zal je het toch zelf moeten waarmaken.