Een degelijk kot aan een redelijke prijs; het wordt haast een luxe. Meer en meer studenten stuiten tijdens hun zoektocht naar hun eigen stekje op prijzen die het voorziene budget ruimschoots overstijgen en zelfs verdacht onevenredig lijken met de kwaliteit van de kamer. Een nijpend tekort aan koten trekt over de Belgische studentensteden, met opvallende prijsstijgingen tot gevolg, en dat terwijl de studentenpopulatie blijft uitbreiden. Een onvermijdelijke evolutie of ligt de oplossing binnen handbereik?
Oorzaak en gevolg
De gemiddelde huurprijs voor een kamer met gemeenschappelijke faciliteiten bedraagt momenteel 250 euro per maand. Deze prijs bevat nog niet de extra kosten die aan het kot verbonden zijn. Kabel, internet, verwarming: zulke voorzieningen eisen al snel 40 euro per maand. Het verschil met enkele jaren geleden is groot: in 2005 bedroeg de gemiddelde huurprijs slechts 205 euro. Deze opvallende prijsstijging kent verschillende oorzaken, waaronder de steeds hoger wordende energieprijzen. Aangezien vele huisbazen nog een all-in prijs hanteren, zien zij zich genoodzaakt hun tarieven omhoog te trekken om zo een deel van de energiefactuur op de huurder af te wentelen. De voornaamste reden van de prijsstijging is echter het kamertekort. Terwijl het aantal inschrijvingen aan hogescholen en universiteiten pijlsnel de hoogte in schiet, stagneert het aanbod aan koten. Eigenaars spelen liever in op de luxebehoeften van jongverdieners dan op de vraag naar een bescheiden en goedkoop studentenstulpje. Bovendien is het zo dat steeds meer contracten een looptijd van 12 maanden kennen, zodat de huur tijdens de zomervakantie meteen aanvoelt als verloren geld. Daarbij komt nog dat studenten die een kamer willen huren vaak in concurrentie komen met sociaal zwakkeren of aan de kant worden geschoven ten voordele van verdienende koppels. Een kleine markt die door verschillende partijen wordt aangeboord, dat heeft onvermijdelijk een financiële weerslag.
Annick Flour is medewerkster van het Departement Sociale, Culturele en Studentgerichte diensten van de UA.
Actie vereist
Nog voor de start van het nieuwe academiejaar waren de wachtlijsten voor een kot in Wallonië al ellenlang. Ofwel krijg je er gewoonweg geen te pakken, ofwel betaal je je blauw voor een kot in erbarmelijke staat. Vraag en aanbod zijn al jaren uit evenwicht en daar spelen sommige eigenaars gretig op in. Daarom moeten er dringend maatregelen volgen. De publieke sector is een verzadigde markt zodat studenten zich noodgedwongen moeten wenden tot privé-eigenaars, die het verhuren vaak overlaten aan agentschappen, zodat er van een democratische studentenprijs geen sprake is. Anderen zien in de wanhopige blik van kandidaat-huurders een goudmijn en rekenen onverantwoord hoge bedragen aan. De kwaliteit van de kamers laat daarbij dikwijls te wensen over. “Take it or leave it” is voor nonchalante huisbazen een efficiënt weerwoord: weggaan is geen optie, want de alternatieven zijn schaars en minstens even duur. Om een einde te maken aan deze negatieve spiraal, moet er gesleuteld worden aan het aanbod in de publieke sector. In Louvain-la-Neuve bijvoorbeeld is het tekort aan studentvriendelijke onderkomens zo groot dat wij de regering hebben voorgesteld om duizend nieuwe koten ter beschikking te stellen. Daarvoor zullen fondsen moeten worden opgericht en zullen de Gemeenschappen en universiteiten in dialoog moeten treden. Bovendien is een hervorming van de regelgeving omtrent eigendommen noodzakelijk om toekomstige misbruiken in de privésector te voorkomen. Een heldere politieke en juridische kijk op deze zaak is al een eerste stap in de goede richting.
Florence Higuet is bestuurslid van de FEF, la Fédération des Étudiants Francophones, die de Waalse studentenverenigingen overkoepelt.