Het gebeurt maar zelden dat een journaal mijn wereldbeeld grondig door elkaar schudt. Dat komt natuurlijk door een jarenlange conditionering vanwege dat journaal die ervoor gezorgd heeft dat hongernegers geen snaar meer raken en burgeroorlogen met het ontbijt verteerd kunnen worden. De ontdekking van water op Mars is geen giant leap meer, gewoon een zoveelste verwacht stapje verder. Nee hoor, het journaal van zeven doet me doorgaans nogal weinig.
En soms heb je dan een zaak waarvan je nekhaar overeind komt en je teelballen licht verschrompelen. De BBC-affaire rond de oorlog in Irak was zoiets.
Als hoofdredacteur van een studentenblad meet ik mezelf een zekere deontologie aan, probeer ik consequent een correcte koers te varen. Dat moet ook; het interview met Rob Verreyken vorige maand bracht die kwestie nog maar eens aan de oppervlakte. Het is een beetje als turnen op de evenwichtsbalk. Je moet een vast punt voor ogen houden, of je verliest je evenwicht, je oprechtheid. De BBC is altijd dat punt geweest, het zenit zeg maar, mijn houvast. Tot dat bericht kwam.
Het ‘Rapport-Hutton’ – zo ging het bewuste stukje autocue immers – stelt dat de BBC in de fout ging in de zaak rond wapenexpert Kelly. De berichtgeving was afkomstig van slechts één dubieuze bron, was bovendien grondig bijgekleurd en strookte niet met de waarheid. Gevolg was een driedubbel ontslag en schaamrood op de wangen bij de Britse mediagroep. Een keiharde kaakslag was het voor iedereen die met journalistiek bezig is, al is het als consument.
De reactie vanuit de journalistieke wereld was strijdlustiger dan de mijne. Betogingen en open brieven om de BBC steun te betuigen. In het rapport zaten fouten, niet in de bewuste reportage. Het rapport beschermde op schaamteloze wijze de tiende deurbel in Downing Street, en de mediagroep fungeerde als kanonnenvlees om het vel van Labour te redden.
Zou dat? Is de Britse regering echt in staat de publieke omroep dermate te misbruiken, ter bescherming van zichzelf? Is Blair capabel de onafhankelijkheid van de vierde macht te negeren en haar zomaar voor zijn kar te spannen? Een positief antwoord op die vragen is nauwelijks te verdragen. Dan nog liever een fout van de BBC. Iedere andere conclusie betekent een rechtstreeks gevaar voor de democratie.