Dying for Life

vluchten in theater

Osama Abo Amro is een Syrische theatermaker, die zo’n anderhalf jaar geleden aankwam in België en de ambitie heeft om filmregisseur te worden. Dara Sheikhi, een 25-jarige biochemicus uit Syrië, kwam ongeveer rond diezelfde tijd aan en ontmoette de theatermaker in het asielcentrum in Kapellen. Dara ontpopte zich tot Osama’s vertaler, omdat deze laatste geen woord Engels sprak bij zijn aankomst. De Syrische biochemicus is student bij Linguapolis en volgt sinds kort een opleiding Podiumassistentie in Brussel. Oorspronkelijk was hij enkel de vertaler van Osama, maar al snel werd hij gevraagd om mee als acteur het podium op te kruipen. De sterke verbondenheid en steun van de groep doorheen de hardste momenten uit zijn leven overtuigden hem.

bewustzijn, hoop en geloof in de toekomst

Osama wil ons met Dying for Life tonen wat het is om elke dag met oorlog geconfronteerd te worden en uiteindelijk te moeten vluchten naar België. Hij wil dat wij leren begrijpen wat er echt gebeurt in Syrië en waarom mensen er wegvluchten. Daarom trok hij met dit idee naar Kunst Z en zo’n drie maanden later kwam hij in contact met Peter, een Belgische regisseur van vzw Laika. Laika is een theater dat beeldende en zintuiglijke voorstellingen maakt voor kinderen, jongeren en volwassenen, die hun gevoel voor verwondering en fascinatie nog niet verloren zijn. Hieruit volgde niet alleen een theaterstuk, maar ook een film.

Dying for Life is gebaseerd op de eigen ervaringen van Osama en schetst het leven in Syrië tijdens de oorlog, waar ze al het onheil met eigen ogen zagen. In hun vastberadenheid om hun leven terug te winnen, verloren ze hun familie en vrienden, ofwel aan de dood ofwel aan alternatieve vluchtroutes die hen naar andere landen leidden. Toch wonnen ze in België veiligheid en de kans om te leven, en vooral om een nieuw leven te beginnen. Duizenden mensen zijn omgekomen op de zoektocht naar nieuw leven en net daaruit halen Osama en Dara de kracht om hun ambities te bereiken. Daarom streven ze met deze voorstelling niet alleen naar een beter begrip van de situatie in Syrië, maar willen ze ook een moraal van hoop en geloof in de toekomst verspreiden. Ze willen mensen inspireren om de hoop nooit op te geven en steeds hard te blijven werken om je doelen te bereiken.

rollercoaster van emoties

Tien acteurs-vluchtelingen uit Irak, Syrië en Spanje, die dezelfde emoties en ervaringen delen, zullen ons de waarheid achter de vluchtelingencrisis brengen, waarbij men zowel plaatsmaakt voor drama en emotie, als voor humor. Volgens Dara bestaat het theaterstuk uit een rollercoaster van emoties, waarbij mensen vanaf de eerste minuut gieren van het lachen en een beetje later op zoek moeten gaan naar hun zakdoek om menig tranen weg te deppen. Het theaterstuk is niet alleen een mix van emoties, maar ook van dans, komedie, muziek en film. Naast het theaterstuk zal er ook een film vertoond worden, die de belangrijke betekenis van het stuk naar voren brengt. De film gaat over de repetities, over de kennismaking met andere vluchtelingen in het asielcentrum, over de creatie van het theaterstuk en over het leven van Osama en de andere acteurs.

Wanneer ik de heren vraag naar de meest emotionele scène uit de voorstelling, illustreert Dara een scene waarin het hoofdpersonage (Osama) romantisch en zorgeloos danst met zijn vrouw. Plots wordt dit zeemzoeterig tafereel doorprikt door een inval van terroristen, die de vrouw ontvoeren. Ze delen ook een humoristische scène met me, waarin Dara een pasgeboren baby speelt. Wanneer hij merkt in wat voor een shitty world hij terecht is gekomen, besluit hij terug in zijn moeders buik te kruipen. Tot slot voegt Dara toe dat men op het einde naar een climax toe werkt, waarbij licht- en geluidseffecten zorgen voor verwarring en onmacht bij het publiek. Plots krijgen de toeschouwers dan het resultaat van deze chaos te zien, wat heel wat emoties van droefheid en verschikking bij hen losmaakt.

weg met het vluchtelingentaboe

Volgens Dara zijn de media leugenaars, omdat ze enkel focussen op één kant van de oorlog. Met Dying for Life willen de twee de waarheid tonen. Osama zegt dat hij vaak na de voorstellingen te horen krijgt dat mensen dachten dat ze wisten wat er gaande was in Syrië, maar dat ze pas na de voorstelling de echte realiteit leerden kennen. De confrontatie met deze harde werkelijkheid is volgens Osama de reden waarom mensen tijdens de voorstelling in huilen uitbarsten.

Wanneer ik hen vraag of dit theaterstuk de perceptie en het taboe omtrent vluchtelingen zou kunnen doorbreken, knikken ze instemmend. Volgens Dara zullen mensen hen door deze voorstelling meer aanvaarden en meer interesse voor hen tonen. Hij denkt dat het nieuwkomers meer kansen zal bieden om hun talenten te tonen. Hij wil dan ook af van het etiket van ‘profiteurs’, omdat nieuwkomers wel degelijk willen werken en hun creativiteit tot uiting willen brengen. Osama sluit zich hierbij aan en wil daarnaast ook komaf maken met de stereotypering van Syriërs. Het is niet omdat één Syriër een terrorist is, dat we er allemaal een zijn, stelt hij.

Wanneer ik Dara vraag of hij nog een boodschap heeft voor de Belgische bevolking, zegt hij heel oprecht: “Thank you for saving my life.”

Op 25 april presenteert Universiteit Antwerpen de vernieuwde theatervoorstelling Dying for Life en de bijhorende documentaire in het Zuiderpershuis. Studenten kunnen zich inschrijven voor €5.