Wij smoorden de drugswet

Wij kiezen een thema - deel 4

01/04/2003

Op 13 februari werd in de Kamer de nieuwe en tevens vrij omstreden drugswet goedgekeurd. Het laatste woord over dit geval is nog lang niet gezegd. Dat dit nieuwbakken wetkundig gewrocht geen greintje luciditeit in zich draagt, was te merken aan de golven kritiek die de opstellers ervan te verduren kregen. We polsten weerom de militante medewerkers van dit blad om dit al dan niet gevaarlijke akkefietje van paars-groen beargumenteerd te wikken en te wegen. Drugs is immers een thema dat vooral jongeren en dus ook ons studenten sterk aanbelangt.

De nieuwe drugswet is misschien wel één van de meest bekritiseerde wetten die deze regering in haar ambtstermijn wist te realiseren. Op dinsdag 13 februari was het zover. De groenen die voor het grootste deel het auteursrecht van deze wet mogen opeisen werden massaal gesteund door hun coalitiepartners. Het debat eindigde met de goedkeuring van de wet (oppositie-meerderheid 40-75). De nieuwe drugswet regelt het persoonlijke gebruik van cannabis. Het is voortaan toegestaan dit (genots)middel te nuttigen, weliswaar buiten het bereik van minderjarigen en niet op problematische wijze. Minister van justitie Verwilghen spreekt van problematisch gebruik als men meer dan 5 gram cannabis op zak heeft. Een kleine weegschaal zal in de toekomst dus deel moeten uitmaken van de basisuitrusting van een agent. Genoteerd mijnheer Lamine? Volgens de wet moeten de pakkemannen er tevens over waken dat geen enkele potroker een grotere cannabisoogst heeft dan voor zijn of haar persoonlijk gebruik nodig is. Het kweken van cannabisplantjes wist men met deze laatste regel dan ook min of meer aan banden te leggen, hoewel het moeilijk te bepalen valt hoe groot de dosis voor iemands persoonlijk gebruik mag zijn. Stel nu dat je gecontroleerd wordt wanneer je oogst meer dan 5 gram bedraagt. Een mens moet maar pech hebben. Vanuit het paars-groene perspectief zou men deze wet uiteraard als een overwinning kunnen beschouwen, hoewel men in dat geval best de ogen sluit voor de karrenvrachten binnenlandse en buitenlandse kritiek die er achteraf tegenaan werden geworpen.

Het is maar de vraag of deze wet nu werkelijk aan de volkswil tegemoetkomt.

 

Criticasters van heinde en ver

Het is maar de vraag of deze wet nu werkelijk aan de volkswil tegemoetkomt. Onmiddellijk na de stemming van voornoemde wet stond het parlementaire halfrond in rep en roer door het luidruchtig protest van het Comité “Ouders tegen drugs”. De actievoerders, veelal bezorgde grootouders, werden genadeloos van de publiekstribune geschopt. Ook de wijze opmerking van De Croo, die zich momenteel nog kamervoorzitter mag noemen: “zijn de duiven hier neergestreken of wat?” kon blijkbaar door de beugel. Iets genuanceerdere opmerkingen kwamen uit het christendemocratische kamp. De CD&V verwijt de liberalen een wettelijk verankerd gedoogbeleid inzake cannabisgebruik te hebben gerealiseerd, terwijl ze de indruk probeerden te wekken dat de nieuwe drugswet juist een strengere beregeling zou voorzien. Stefaan de Clerck kondigde op de commerciële TV-zender reeds aan dat de CD&V voetstoots komaf zou maken met deze drugswet, wanneer ze deel uitmaken van de volgende regering. Voorts heeft Agalev zich weerom van haar hypocrietste kant laten zien. U herinnert zich vast hun venijnig protest tegen de tabaksreclame? Toen ging de volksgezondheid boven alles. Wanneer blijkt uit wetenschappelijk onderzoek dat cannabis tweemaal schadelijker is dan gewone tabak kan men de consequentheid van de groenen gerust in twijfel trekken. Het schadelijkste gebruik van cannabis is trouwens het roken van een joint. Dat neemt echter niet weg dat cannabis ook zijn goede kanten heeft. Het product kent enige toepassingen in de geneeskunde als pijnstillend en kalmerend middel. Over dergelijke toepassingen is spijtig genoeg niets in de wet opgenomen, wat niet wegneemt dat mensen die cannabis écht kunnen gebruiken wel van de wet kunnen profiteren. Ook buiten onze landsgrenzen werden er kritische bedenkingen bij de nieuwe drugswet geplaatst. De International Narcotic Control Board in Wenen keurde ons drugbeleid ten zeerste af. Volgens de VN is het risicovol het gebruik van klein spul toe te laten, aangezien de kans om zwaardere middelen later te legaliseren dan aanzienlijk groter wordt. Dat was zeker geen mis te verstane blaam. Onze militante studenten krijgen nu alle ruimte om deze stelling bij te treden of te verwerpen.

 

Minister van justitie Verwilghen spreekt van problematisch gebruik als men meer dan 5 gram cannabis op zak heeft.

 


 

“De roep om een nultolerantie ten aanzien van softdrugs is niet alleen paternalistisch, maar ook hypocriet.”

 

 

“Eerst en vooral denk ik dat het belangrijk is de fabel uit de wereld te helpen dat een gedoogbeleid ten aanzien van cannabisgebruik jongeren aan zou zetten tot druggebruik. Het enige Europese land waar het gebruik van softdrugs bij jongeren daalde was vorig jaar immers Nederland (-2%). Dit is te danken een een goede preventie. De combinatie gedogen en preventie werkt dus wel.

 

Een tweede fabel is dat de regering een gedoogbeleid zou ingevoerd hebben. Dat is volledig onjuist. Druggebruik blijft strafbaar, maar krijgt de laagste vervolgingsprioriteit. De nieuwe drugwet is op vele punten strenger dan de vorige. De straffen die staan op productie en verkoop zijn hoger. Het enige wat de wet gedoogt is een meerderjarige die een kleine hoeveelheid gebruikt en dan nog niet te vaak. Daar is m.i. toch niets verkeerd mee!? Iemand die op een niet-problematische manier cannabis gebruikt niet in het bijzijn van minderjarigen en zonder overlast te bezorgen brengt zichzelf niet in gevaar en dan is het niet de taak van de overheid daar tegen op te treden.

 

De roep om een nultolerantie ten aanzien van softdrugs is niet alleen paternalistisch, maar ook hypocriet. Er zijn zoveel mensen die op een onproblematische manier cannabis roken dat bijna iedereen er wel kent. Zijn dat dan allemaal verslaafden, moeten die allemaal als criminelen beschouwd worden? Men kan zich inderdaad afvragen of het verstandig is cannabis te roken, net als men zich kan afvragen of het verstandig is dronken te worden, maar moet men meteen gestigmatiseerd worden wanneer men het wel doet? Vergeten we immers niet dat een veroordeling ernstige gevolgen kan hebben, bv. op de arbeidsmarkt. Gebruik van cannabis gedogen lijkt me dus boven al een realistisch beleid.”

 

Bart Laureys
Jong-VLD Beveren
student rechten

 

“Drugsbeleid is in de eerste plaats een zaak van volksgezondheid, niet van justitie.”

 

 

“Het positieve aan het cannabisbeleid in de nieuwe drugnota is vooral dat er nu eindelijk een beleid is. En ondanks de verwarring die erover gezaaid is, is het een vrij duidelijk beleid. Inhoudelijk is het ook een stap in de goede richting. Het houdt de erkenning in dat cannabisgebruik maatschappelijk meer en meer aanvaard wordt en niet noodzakelijk tot problemen leidt. Maar laat ons er geen doekjes om winden: geen enkele drug of genotsmiddel is onschadelijk. En ze zijn ook niet weg te denken, laat staan in het parlement weg te stemmen. Het is dan ook noodzakelijk dat de overheid zich ermee bezig houdt.

 

Jong Agalev pleit reeds lang voor een redelijk en realistisch drugsbeleid. Het huidige beleid gaat reeds in die richting, maar schiet toch nog op een aantal punten tekort. Zo lijkt een minimumleeftijd van 16 jaar ons realistischer dan de huidige grens van 18 jaar, die midden door de groep jongeren snijdt die uitgaat, festivals bezoekt, enz.16 is ook de leeftijd waarop dit wettelijk allemaal mag en een leeftijd waarop je doorgaans weet wat je doet.

 

Ook blijft het gebruik van cannabis in de strafwet en blijft elk gebruik door minderjarigen strafbaar. Nochtans zijn “voor jonge cannabisgebruikers de gevolgen van juridische tussenkomsten dikwijls negatiever … dan de gevolgen van het gebruik op zich” (Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen), m.a.w. door cannabisgebruik te criminaliseren, maakt men het probleem alleen maar erger. Drugsbeleid is in de eerste plaats een zaak van volksgezondheid, niet van justitie. Wij pleiten er dan ook voor dat cannabisgebruik uit het strafrecht wordt gehaald. Net zoals voor alcohol is een goed informatie-, preventie- en opvangbeleid prioritair. Wie een drugsprobleem heeft – jong of oud – moet worden geholpen en niet gestraft.”

 

Ewoud Roes
Jong Agalev
Aanvullende Studie Internationale Politiek

 

“Een gedoogbeleid brengt trouwens enorm veel onbekende risico's met zich mee, kijk maar naar Nederland.”

 

 

“Door de nieuwe drugswet gaan we van een principiële ‘neen’ tegen drugs, naar een gedoogbeleid. Individueel gebruik door meerderjarigen wordt toegelaten op voorwaarde dat het niet gaat om problematisch gedrag en dat het geen overlast schept. De regering geeft hiermee het signaal dat het er niet toe doet of drugs slecht of goed zijn, zolang je de ander maar niet schaadt. Dit is een filosofie van absolute vrijheid die weinig of geen bescherming biedt voor kwetsbare mensen; een visie op mens en samenleving die niet strookt met die van de christen-democratie.

 

Een gedoogbeleid brengt trouwens enorm veel en onbekende risico’s met zich mee, kijk maar naar Nederland. Daar is men er nog steeds niet uit wat de gevolgen zijn voor gezondheid en veiligheid, maar het is duidelijk dat die niet positief zullen zijn. Men denkt er zelfs sterk aan om het gedoogbeleid terug te schroeven. Op dat moment moeten wij hier het natuurlijk invoeren. De overheid stuurt een verwarrende boodschap de wereld in: we raden je af om het te doen, maar er komt geen reactie als je het toch doet. Dit is niet geloofwaardig en heel het preventiebeleid wordt hierdoor ondermijnd.

 

Het is ook hypocriet: je mag individueel wel cannabis hebben en gebruiken, maar de vraag blijft dan hoe men er aan moet geraken. Zullen we de handel ook legaliseren en coffeshops installeren, met alle gevolgen vandien?

 

Dat de regering 4 jaar heeft geruzied over deze drugswet, gaat mijn petje te boven. Als ze in die tijd inhoudelijk met drugsbeleid waren bezig geweest, had drugspreventie nu niet veel te weinig middelen gehad en waren de wachtlijsten voor drugsverslaafden die zich willen laten behandelen korter geweest. Dan doe je tenminste iets nuttig.”

 

Caroline Deiteren
lid JONG-cd&v
studente eerste lic rechten

 

“De N-VA is klaar en duidelijk: wij willen druggebruik niet legaliseren.”

 

 

“Het drugsbeleid van de paars-groene regering vormt eigenlijk een typevoorbeeld van hoe het zeker niet moet. Al jaren rollen de verschillende partijen hierover al vechtend over straat. Uiteindelijk heeft de regering een besluit genomen, maar niemand weet nu eigenlijk nog wat mag en wat niet mag. Als je het aan een politicus van Agalev vraagt dan krijg je een heel ander antwoord dan wanneer je diezelfde vraag aan een minister van de VLD stelt. Zo weet niemand nog iets.

 

De N-VA is klaar en duidelijk: wij willen druggebruik niet legaliseren. Waarom? Omdat je anders elk middel verliest om op te treden tegen probleemgebruik, al was het maar om de betrokkene tegen zichzelf te beschermen. Wij vinden heus niet dat een jongere die betrapt wordt op een jointje de gevangenis in moet en wij vinden evenmin dat het gerecht en de politie zich moeten bezig houden met het opsporen van gebruikers van cannabis of andere softdrugs. Bovendien geef je als overheid, wanneer je druggebruik legaliseert, het signaal dat drugs mag en kan. Daarenboven is de huidige regeling toch wel wat hypocriet: je mag softdrugs gebruiken, maar je mag het niet kopen van een dealer.

 

Ja, het klopt dat er al twee drugs wettelijk en sociaal aanvaard zijn: alcohol en nicotine. Maar dat wil toch niet zeggen dat er nog maar eentje moet bij kunnen? Wij vinden dat de overheid meer inspanningen moet leveren om het gebruik van de reeds aanvaarde en gelegaliseerde drugs terug te dringen. Het medisch gebruik van bepaalde softdrugs moet men toelaten en ondersteunen. Wetenschappers krijgen zo de mogelijkheid om legaal klinische studies uit te voeren met softdrugs, zoals cannabis, in de strijd tegen bepaalde (chronische) ziekten.”

 

Geert Antonio
Ronduit N-VA!
arrondissement Antwerpen

 

“Vlaamse jeugd wordt het slachtoffer van de paars-groene ‘alles moet kunnen’-mentaliteit.”

 

 

“De nieuwe drugwet bepaalt dat de politie geen proces verbaal meer zal opmaken bij zogenaamd ‘niet-problematisch’ cannabisgebruik. Daarmee wordt het gedoogbeleid tegenover zogenaamde ‘softdrugs’ – tijdens de vorige legislatuur in het leven geroepen – in een wet gegoten. Hiermee wordt opnieuw een verkeerd signaal gegeven richting Vlaamse jeugd, alsof ‘alles moet kunnen’ en ook druggebruik ‘OK’ is. De nefaste resultaten van het gedoogbeleid zijn echter nu al te merken. In oktober publiceerde de EU een enquête waaruit bleek dat maar liefst 64,3% van de Belgische jeugd tussen 15 en 24 jaar in school of in de omgeving aan drugs kan geraken, een van de hoogste cijfers in Europa! Een recent onderzoek van de Universiteit Gent onder 16.560 Vlaamse jongeren wees uit dat 25% van de 15- en 16-jarigen al cannabis had gebruikt, in 1994 was dit slechts 11%!

 

Het Vlaams Blok heeft zich – als enige partij - steeds consequent verzet tegen een legalisatie of gedoogbeleid. De CD&V is hypocriet: nu de partij in de oppositie zit trekt zij van leer tegen de nieuwe wet, maar het was CD&V-minister Van Parys die in de vorige legislatuur de politie opdracht gaf softdruggebruik niet meer te verbaliseren. Het Vlaams Blok wil druggebruik – ook van cannabis – in de strafwet houden. Het aantal problematische gebruikers van cannabis – mensen die ervan afwillen, maar niet meer kunnen – neemt immers alsmaar toe. Het legaliseren van ‘softdrugs’ zal voor jongeren de ‘kick’ bovendien doen verschuiven naar ‘harddrugs’. Cannabis is ook zeer ongezond: langdurig gebruik vernietigt het afweersysteem, is zeer kankerverwekkend, leidt tot psychische stoornissen, enz. Wil het Vlaams Blok elke joint-roker dan in de cel? Uiteraard niet. Onze partij is wel voorstander van alternatieve straffen: zo zouden jonge gebruikers als het aan ons ligt verplicht een cursus moeten volgen over de gevaren van druggebruik.”

 

Wim Van Osselaer
Vlaams Blok-jongeren
arrondissement Antwerpen