Een stereotiep heet hangijzer is terug van nooit weggeweest: het hoofddoekendebat. De multiculturele samenleving wordt in de pers wéér maar eens herleid tot een lapje stof. Dit keer sierde het verbod op de hijab dat in vele scholen uitgevaardigd werd de voorpagina’s. Antwerps sp.a-schepen Robert Voorhamme reageerde als volgt:
“Als een lerares slim en gedreven is en de juiste capaciteiten heeft om les te geven, maar vanwege de hoofddoek niet aan werk komt, moet de allochtone gemeenschap zich dringend bezinnen over de gevolgen van haar regels.” (De Morgen, 13/11)
Deze uitspraak is alle normen en waarden zo ver voorbij dat je het bijna niet voor mogelijk houdt. De zogenaamd progressieve sp.a’er blijkt er wel erg rechtse inzichten op na te houden. Zeggen dat discriminatie de schuld van de gediscrimineerden is, dat is toch onvoorstelbaar anno 2006? Men slikt het echter zonder al te veel commentaar of ophef. Heeft het hoofddoekendebat ons alle fatsoen doen verliezen?
De eigenlijke inhoud van de discussie terzijde – hoofddoek of niet – is de manier waarop ze gevoerd wordt inherent racistisch. We proberen onszelf au sérieux te nemen als ‘multiculturele maatschappij’ terwijl we elkaar voorbij hollen in oeverloze discussies over moslims en hun geloofsovertuigingen. Let wel: óver moslims, niet mét moslims, ho maar. Wij, Westerlingen, zullen die arme allochtone schaapjes wel behoeden voor hun achterlijke geloof en dito gebruiken. We hebben voortdurend de mond vol over de allochtone gemeenschap, maar het laatste wat we willen horen als het over hoofddoeken gaat is de mening van SAMV, het Steunpunt voor Allochtone Meisjes en Vrouwen.
Waarom zouden we ook de mening vragen van de doelgroep waar we het over hebben, de moslima’s zelf? Neen, liever discussiëren we gezellig onder elkaar. Schijnargument bij uitstek: we zijn bezorgd om de moslimmeisjes die door hun geloofsgenoten onder druk gezet worden om een hoofddoek te dragen. Overtuigend, toch? Vergeet het! Sociale druk is er altijd, maar er is geen verbod op sigaretten omdat jongeren hun peers tot roken kunnen aanzetten. En daarbij: het lot van de moslima's interesseert de bange blanke man toch geen moer. In de hoofddoek wordt echter een denkbeeldig teken van verzet gezien: verzet tegen de Westerse waarden en cultuur, verzet tegen al wat ‘goed’ en ‘rechtvaardig’ en ‘normaal’ is. Dáár knelt het schoentje: onze ruimdenkende samenleving stinkt naar xenofobie.