dwars slijpt het virtuele fileermes en gaat langs de graat van boeken, films, series, games, muziek, theater, haarproducten en rubberen eendjes. Redacteur Stijn liet zich meeslepen door het historisch-biografisch drama Selma en kwam na een tweetal uur overweldigd de zaal uit.
Stel, u gaat naar een film die te boek staat als biografische prent over Martin Luther King, Jr. Wat verwacht u dan te zien? Een ensemble aan hoogtepunten uit Kings carrière, waarbij er chronologisch gesprongen wordt tussen decennia? Een plot doorspekt met archiefbeelden die een docu-achtige stijl in de hand werken, of eerder vol flitsende flashbacks over een jonge King stuitend op onbegrip vanwege zijn donker pigment? Op zijn minst de legendarische I have a dream-speech en als tragische afsluiter de geslaagde moordaanslag in Memphis?
sweet home Alabama
Wel, ik kan u enigszins opgelucht vertellen dat Selma bovenstaande hypothese negeert. In plaats van in te zetten op ‘het bekende’, verkiest regisseuse Ava DuVernay te focussen op Kings ondernomen acties in het Alabama van de jaren ’60. 1965 om precies te zijn, een jaar nadat president Johnson de Civil Rights Act ondertekende en zo een eind maakte aan raciale segregatie in the land of the free. Echt vrij waren Afro-Amerikanen echter niet: ondanks de wet ontbeerden ze nog steeds het recht om te stemmen. ‘‘Not on my watch,’’ moet King gedacht hebben, waarna hij koers zette richting stadje Selma om daar vreedzaam te protesteren. Wat volgt is een leerrijke en vooral aangrijpende geschiedenisles, die mij – en ik gok veel andere niet-Amerikanen – tot dusver onbekend was.
Dat wil echter niet zeggen dat DuVernay niet ‘herkauwt’: de openingsscène waarin een zwarte dame op leeftijd (u herkent Oprah Winfrey) wordt geweigerd aan het stemloket door de ‘blanke-eikel-van-dienst’, zou de plagiaat commissie doen smullen moest Selma een academische paper geweest zijn. Alsook de typische, vertraagde close-ups aan het einde van de film (wees gerust, er volgen geen spoilers) waarbij een stukje tekst telkens de toekomst van een personage uit de doeken doet. Precies volgens het boekje, maar daar wringt net het schoentje: wij willen eens iets anders, Ava!
‘‘Ava-wie?’’, vraagt u zich waarschijnlijk af, imdb.com al geopend in een nieuw tabblad. Een logische reactie, want DuVernay maakte tot dusver slechts twee langspeelfilms, die geen van beide een release in België kende. Met Selma breekt ze echter globaal door, en dat doet ze in stijl. Want waar de hierboven beschreven scènes ietwat tekort schieten, maakt de rest van de film dat namelijk volledig goed. Gedisciplineerd uitgevoerde cuts tussen Kings interne keuken, de nodige actie (in de vorm van protestmarsen-gone wrong) en beraadslagingen in het Witte Huis, brengen een coherent narratief tot stand dat niet verveelt.
sterren in wording
Maar Selma is vooral dé performance van David Oyelowo, die een bijzonder overtuigende King neerzet – inclusief indrukwekkende oraties. De Brit met Nigeriaanse roots toont na vele bijrollen klaar te zijn voor het grote werk. Aan zijn zijde Carmen Ojogo als Coretta Scott King, aan de overzijde Tom Wilkinson als president Johnson. Met vervolgens Tim Roth, Andre Holland, Giovanni Ribisi en oh ja, Oprah Winfrey als bijrolacteurs, zit de cast wel snor.
Ik kan Selma blijven bewieroken en nog uitweiden over enkele parels van scènes (die in de bar na de eerste protestmars bijvoorbeeld, of die met de meisjes in de kerk!) en nominaties van verschillend allooi, maar eigenlijk wil ik u aanmanen niet langer naar mij te luisteren en de film simpelweg te gaan bekijken. Van een kale reis keert u niet terug.