Arcadia: veel ambitie, middelmatig resultaat

Wie denkt dat Belgen geen grootse fictieproducties kunnen maken, think again. Met het ambitieuze Arcadia willen België en Nederland niet alleen bewijzen dat ze samen een succesvolle fictiereeks kunnen maken, maar ook dat de Lage Landen sciencefiction aankunnen. De lat ligt al meteen hoog met een budget van minstens één miljoen euro per aflevering. De vraag is nu of dat alles garant staat voor een sterk verhaal? 

In een nabije toekomst leven Vlamingen en Nederlanders samen in Arcadia, een begrensde en sterk gecontroleerde staat waarbij een algoritme alle inwoners een score toekent en zo hun levenskwaliteit bepaalt. Hoe ze zich gedragen, eten en werken draagt allemaal bij aan die score, die bepaalt of ze al dan niet tot de top van de samenleving horen. Mensen die ‘anders’ zijn – zoals Luz, een personage met autisme – krijgen daardoor weinig kansen in Arcadia, zowel op de werkvloer als in het sociale leven. Wie buiten de norm valt of een misdaad begaat, wordt permanent verbannen naar het Buitengebied, een wetteloze plek zonder drinkbaar water of medische zorg. Kortom, zulke mensen zijn ten dode opgeschreven.  

Arcadia volgt de familie Hendriks, een nieuw samengesteld gezin dat dankzij een gemiddelde score van iets meer dan acht tot de bovenlaag van de maatschappij behoort. Ze leven in een mooi, groot huis en komen op materieel vlak niets tekort, tot blijkt dat de vader van het gezin, vertolkt door Gene Bervoets, scorefraude heeft gepleegd. Hun zorgeloze leven wordt hen prompt ontnomen.  

Dat VRT en de Nederlandse publieke omroep KRO-NCRV niet naar hun budget gekeken hebben, maken de ambitieuze sets van Arcadia meteen duidelijk. De futuristische gebouwen en het post-apocalyptische Buitengebied zijn voor Belgische en Nederlandse normen indrukwekkend. Alleen dat al maakt de serie de moeite waard eens te bekijken.   

Ondanks de torenhoge productiekosten en inspanningen van de makers, behoort Arcadia niet tot de top van de Nederlandstalige fictie. Het matige acteerwerk van acteurs zoals Gene Bervoets en Lynn Van Royen zorgt ervoor dat je als kijker nooit helemaal in het verhaal zit. De flauwe dialogen dragen daar alleen maar aan bij: de scenarioschrijvers van Arcadia hebben geprobeerd zoveel mogelijk achtergrondinformatie in de dialogen te proppen, waardoor de serie nooit echt weet te overtuigen. Een korte schets van de situatie aan het begin van de eerste aflevering had dat makkelijk kunnen oplossen. Nu lijken de acteurs niet te geloven in hun eigen rol, noch in het verhaal. De slappe acteerprestaties zijn dus waarschijnlijk te wijten aan een nog slapper scenario. Misschien hebben de makers het script laten schrijven door ChatGPT, in een wanhopige poging om de kosten te drukken. 

Het zijn uiteindelijk niet de acteurs, maar de narratieve details die het verhaal nog enig leven inblazen. Naast het hoofdverhaal toont Arcadia ook hoe een doorgedreven surveillancemaatschappij het dagelijkse leven beïnvloedt. Alle burgers moeten bijvoorbeeld een chip dragen waardoor de overheid hen elk moment kan traceren en mensen met een lage score worden zomaar uit een volle bus gezet. Die kleine verhaalelementen zorgen ervoor dat de futuristische setting van de serie niet alleen dienstdoet als decor, maar ook deel uitmaakt van de plot zelf. De makers hebben hiervoor duidelijk inspiratie gehaald bij de sciencefictioncanon: George Orwells 1984 en Netflixhit Black Mirror klinken als fijne echo’s in Arcadia. 

Desondanks het matige scenario is het de moeite waard om Arcadia een kans te geven. De reeks zal je niet omverblazen, maar verveelt ook niet. De stroeve acteerstijl van de acteurs ontdooit naarmate de afleveringen vorderen en de acteurs wennen aan het concept van Nederlandstalige sciencefiction. Arcadia is een voorzichtig begin van hopelijk meer sciencefiction in de Lage Landen, al mogen de makers dan ook wat meer budget besteden aan betere scenarioschrijvers.